Abstrakt. Celem pracy było określenie wpływu genotypu i czasu dojrzewania na pH, wodochłonność, siłę i energię cięcia oraz indeks miofibrylarny dwóch mięśni longissimus lumborum i semitendinosus buhajków opasanych półintensywnie. Oceniono także wskaźniki wartości rzeźnej oraz skład chemiczny wymienionych mięśni w zależności od grupy genetycznej. Badaniami objęto 46 buhajków należących do czterech grup genetycznych, tj. rasy hereford (HER 8 szt.), rasy limousine (LIM 8 szt.), mieszańców towarowych (MT 14 szt.) oraz rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej (PHF 16 szt.). Przeprowadzone badania wykazały, że półintensywny system opasu gwarantuje uzyskanie tusz o zadowalającej wydajności rzeźnej i dobrych parametrach jakościowych (dobre umięśnienie i średnie otłuszczenie). Mięso o najlepszych parametrach jakościowych pochodziło od buhajków rasy LIM i mieszańców MT, a najsłabsze rezultaty uzyskano u buhajków rasy PHF. Czas dojrzewania korzystnie wpływał na parametry jakościowe mięsa (zwłaszcza na kruchość i barwę), przyczyniając się do istotnego zmniejszenia różnic między genotypami buhajków obserwowanych w początkowym okresie postmortem. Wyniki dotyczące siły cięcia i indeksu miofibrylarnego, czyli parametrów decydujących o kruchości mięsa sugerują, że 14-dniowy okres dojrzewania wydaje się być niezbędnym minimum. W przypadku mięśnia LL buhajków rasy HER i PHF czy mięśnia ST buhajków rasy HER, MT i PHF okres ten powinien zostać nawet wydłużony. Wskazane byłoby zatem prowadzenie dalszych badań, poszerzonych o ocenę konsumencką, które pozwolą ustalić optymalny czas dojrzewania mięsa wołowego pozyskiwanego w warunkach krajowych.
Abstrakt. Celem pracy była ocena wpływu zróżnicowanej zawartości białka i mocznika w mleku na wybrane cechy mleczności krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej. Badaniami objęto 34 397 zestawów danych dotyczących dziennej produkcji mleka krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej. Zwierzęta te trzymano w 15 stadach bydła zlokalizowanych na terenie województw mazowieckiego i podlaskiego. W pierwszym etapie badań zwierzęta różnicowano na podstawie poziomu mocznika w mleku oraz procentowej zawartości białka. Zgodnie z przyjętymi założeniami poziom bilansu energetycznego i białkowego dawek pokarmowych określono na podstawie zawartości mocznika i białka w mleku. Ze względu na poziom mocznika wyróżniono trzy grupy krów: <150, 150–250 i >250 mg · L-1. W zależności od zawartości białka w mleku wyodrębniono trzy grupy zwierząt: <3.2%, 3.2–3.6% i >3.6%. Ocenę wpływu zróżnicowanego bilansu energetycznego i białkowego dawek pokarmowych na wybrane cechy mleczności krów przeprowadzono w kolejnych okresach laktacji, poziomie produkcji oraz grupach tłuszczu do białka (F/P). Wyróżniono cztery okresy laktacji, które obejmowały kolejne miesiące laktacji: 1–3, 4–6, 7–10 i 11–18, trzy grupy produkcyjne, określone na podstawie poziomów dobowych wydajności mleka: <20, 20–30 i >30 kg oraz trzy grupy krów o różnym stosunku F/P w mleku: <1.2, 1.2–1.6, >1.6. W kolejnym etapie badań dokonano szczegółowej oceny wpływu zróżnicowanego bilansu energetycznego i białkowego dawek pokarmowych na analizowane cechy produkcyjne mleka. Analizowaną populację krów podzielono na 9 grup w zależności od poziomu zawartości mocznika (mg · L-1) i stężenia białka (%), o różnym stopniu pokrycia zapotrzebowania krów na białko i energię. Za pomocą współczynników korelacji Pearsona i regresji liniowej określono współzależności między cechami użytkowości mlecznej krów żywionych dietami o zbilansowanej zawartości energii i białka oraz ich rówieśników, dla których diety żywieniowe zróżnicowano na podstawie bilansu energetyczno-białkowego. Oceniając zaopatrzenie energetyczne krów w badaniach wykazano, że zbyt niski poziom energii w dietach prowadzi do obniżenia składu chemicznego mleka, natomiast zbyt wysoki prowadzi do spadku wydajności mlecznej w porównaniu z rówieśnikami żywionymi optymalnie zbilansowanymi dietami. Mleko krów niedostatecznie odżywianych energetycznie i białkowo zawierało mniej tłuszczu i białka odpowiednio o 0.54% i 0.59% w porównaniu z mlekiem krów żywionych optymalnie. Nadmiernemu podaży energii towarzyszył natomiast wzrost zawartości tłuszczu (+0.66%) i białka (+0.57%) przy spadku dziennej wydajności mleka (-4.1 kg). Oceniając stopień pokrycia białka przez krowy, badania wykazały, że nadmiar białka w paszy prowadził do wzrostu poziomu mocznika w mleku. Poziom mocznika w mleku krów żywionych nadmiarem białka w paszy (>250 mg · L-1 i <3.2%; >250 mg · L-1 i >3.6%; >250 mg · L-1 i 3.2–3.6%) zawierał więcej mocznika na litr w porównaniu z mlekiem od krów karmionych zbilansowaną dietą, przy wzroście odpowiednio o 127, 107 i 109 mg.
Abstrakt. Lis polarny (Alopex lagopus, L. 1758) ze względu na wysoką jakość skór zimowej okrywy włosowej jest utrzymywany w warunkach hodowlanych. Powodzenie hodowli tych zwierząt jest uzależnione przede wszystkim od ich zdrowia, które warunkuje wysokie wskaźniki rozrodu, niską śmiertelność neonatalną i prawidłowy rozwój młodych zwierząt. Warunkiem zdrowia jest utrzymanie stałości środowiska wewnętrznego, zwłaszcza homeostazy wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej. Głównymi elektrolitami wpływającymi na izowolemię i izoosmię płynów ustrojowych są sód, potas i chlorki. W niniejszej pracy przedstawiono wyniki dotyczące zdolności nerek sześciomiesięcznych lisów do regulacji natremii, kaliemii, chloremii i ciśnienia osmotycznego krwi, z jednoczesnym uwzględnieniem płci tych zwierząt. Stężenie sodu, potasu, chlorków w osoczu krwi młodych lisów polarnych oraz ciśnienie osmotyczne mieściły się w górnych granicach norm fizjologicznych. Obserwowano wyższą koncentrację sodu i potasu u samców tych zwierząt. Nie mniej wyniki wskazują na sprawną regulację homeostazy elektrolitowej krwi, zarówno u samic jak i samców.
Abstrakt. Celem badań była charakterystyka parametrów (masy, objętości i gęstości) poroża danieli zwyczajnych (Dama dama) utrzymywanych w Stacji Badawczej Instytutu Parazytologii PAN w Kosewie Górnym. Badaniami objęto 25 byków podzielonych na 4 grupy wiekowe: 2-letnie (n=4); 3-letnie (n=4); 4-letnie (n=12); 5-letnie (n=5). Poroże zostało ścięte przed bekowiskiem, kiedy zwierzęta zdążyły już zetrzeć scypuł. Analizy wykazały istotne różnice w masie i objętości pomiędzy grupami wiekowymi. Masa i objętość wzrastały wraz z wiekiem, podczas gdy gęstość była wyrównana.
Abstrakt. W pracy oceniono i oszacowano zmienność cech rozrodu (liczbę urodzonych i odsadzonych młodych) oraz efektywność pracy hodowlanej w odniesieniu do królików (Oryctolagus cuniculus L. 1758) ras popielniański biały i termondzki biały. Trendy fenotypowe cech reprodukcyjnych oszacowano na przestrzeni dziesięciu lat w fermach objętych analizą. Materiał badawczy stanowiły dane dotyczące użytkowości 1836 samic królików rasy termondzki biały i 1237 samic królików rasy popielniański biały, utrzymywanych na fermach reprodukcyjnych w okresie dziesięciu lat. Analiza wariancji dla cech reprodukcyjnych wykazała, że źródła zmienności (ferma, rok kalendarzowy i rasa) miały statystycznie istotny wpływ na liczbę urodzonych i odsadzonych królików. Średnia wielkość miotu uzyskana od samic królików rasy termondzki biały wahała się od 2,89 do 3,54 w ciągu jednego roku. W przypadku samic królików popielniański biały średnia ta wynosiła 3,44. Średnia liczba urodzonych i odsadzonych młodych w miocie w analizowanym okresie wynosiła odpowiednio 8,99 i 8,29. Uzyskane wyniki rozrodu w zakresie liczby urodzonych i odsadzonych królików można uznać za bardzo dobre. Linia trendu fenotypowego dla liczby urodzonych i odchowanych królików rasy popielniański biały wykazywała tendencję rosnącą, natomiast w przypadku królików rasy termondzki biały wykazywała tendencję malejącą. Wyraźne wahania liczby urodzonych i odchowanych królicząt w rasie termondzki biały w całym okresie badań wskazują na potrzebę doskonalenia cech reprodukcyjnych tej rasy poprzez intensyfikację selekcji. W świetle badań własnych można stwierdzić, że hodowla królików w obu fermach prowadzona jest prawidłowo, a uzyskiwane wyniki są zadowalające.
